Hội Chứng Hô Hấp Cấp Tính Nặng (SARS)
Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (Severe acute respiratory syndrome, viết tắt là SARS) hay còn gọi là Hội chứng viêm đường hô hấp cấp, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, có khả năng gây dịch lớn ở nhiều khu vực trên thế giới. Dịch xuất hiện lần đầu vào tháng 11.2002 ở Quảng Đông (Trung Quốc), sau đó nhanh chóng lan rộng ra nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Từ tháng 11.2002 đến 07.08.2003 dịch lan rộng đến 29 nước và vùng lãnh thổ. Tổng số bệnh nhân là 8096 người, có 774 trường hợp tử vong; riêng ở nước ta có 63 bệnh nhân SARS và đã có 5 bệnh nhân tử vong.
Bệnh có tỷ lệ tử vong cao, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và chưa có vaccine. Dịch SARS đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, du lịch, chính trị xã hội của nhiều nước. Theo ước tính dịch SARS đã gây thiệt hại hơn 150 tỷ đô-la Mỹ cho các nước trong vùng dịch.
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh là do virus SARS (SARS coronavirus, viết tắt SARS-CoV)
Đây là một loài Coronavius mới, riêng biệt so với 3 nhóm Coronavirus đã biết. Một số chuyên gia về virut học cho rằng SARS-CoV là một biến chủng của Coronavirus động vật và có độc lực rất cao (tức là khả năng gây bệnh rất lớn).
Khả năng tồn tại của Coronavirus khá tốt: virut sống ở bên ngoài cơ thể được nhiều giờ, tồn tại trong phân và nước tiểu ở nhiệt độ phòng trong ít nhất 1-2 ngày, thậm chí tới 4 ngày và ở nhiệt độ 00C nó tồn tại được 3 tuần lễ. Đặc tính này làm cho virut có thể lây lan từ người này sang người khác và lây lan thành dịch. Tuy vậy chúng bị bất hoạt bởi các hoạt chất ức chế của clo trong 5 phút, mất hoạt tính gây nhiễm sau khi tiếp xúc với các chất diệt khuẩn thông thường và có thể bị chết ở 56°C.
Sự lan tràn của dịch SARS
– SARS lan tràn bằng cách nào ?
Bệnh lây từ người này sang người khác thông qua đường hô hấp là chủ yếu. Khi một người mang mầm bệnh ho hoặc hắt hơi, mầm bệnh theo các chất tiết từ đường hô hấp đi ra ngoài, lơ lửng trong không khí, và người khác hít vào. SARS có thể lan nhanh và rộng bằng không khí và qua tiếp xúc với các vật dụng và người mang mầm bệnh.
– Một người nhiễm bệnh có thể lây cho người khác trong thời gian bao lâu ?
Theo những nghiên cứu đến thời điểm này, người ta cho rằng khi bệnh nhân đang có triệu chứng của bệnh như ho, hắt hơi, thì đó là lúc khả năng lây bệnh cho mọi người xung quanh là cao nhất. Tuy nhiên hiện vẫn chưa thể xác định được khoảng thời gian cụ thể nào bệnh nhân SARS có khả năng lây bệnh.
Các triệu chứng chính gồm:
Theo những nghiên cứu đến thời điểm này, người ta cho rằng khi bệnh nhân đang có triệu chứng của bệnh như ho, hắt hơi, thì đó là lúc khả năng lây bệnh cho mọi người xung quanh là cao nhất. Tuy nhiên hiện vẫn chưa thể xác định được khoảng thời gian cụ thể nào bệnh nhân SARS có khả năng lây bệnh.
– Sốt cao trên 38 ° C
– Ho, thở nông, khó thở, đau đầu hoặc đau họng và
– Ði đến những khu vực có các ca bệnh SARS trong vòng 10 ngày gần đây hoặc
– Tiếp xúc trực tiếp trong vòng 10 ngày gần đây với những người có những triệu chứng trên và đã đi đến khu vực bị ảnh hưởng.
Các biến chứng
Hầu hết mọi người nhiễm SARS phát triển viêm phổi. Vấn đề về thở có thể trở nên nghiêm trọng và hỗ trợ hô hấp là cần thiết. SARS gây tử vong trong một số trường hợp, thường do suy hô hấp. Các biến chứng khác có thể bao gồm suy tim và suy gan.
Người lớn tuổi hơn tuổi 60 – đặc biệt là những người có vấn đề cơ bản như bệnh tiểu đường hoặc bệnh viêm gan – có nguy cơ cao bị biến chứng nghiêm trọng.
Biện pháp phòng tránh
Cách tốt nhất để phòng tránh nhiễm SARS là tuyệt đối không tiếp xúc với người bệnh, không đi đến khu vực có dịch, đồng thời phải thực hiện tốt vệ sinh cá nhân bao gồm:
– Rửa tay thường xuyên bằng nước sạch và xà phòng.
– Không dùng tay giụi mắt, ngoáy mũi và đưa vào miệng khi chưa rửa sạch.
– Khi ho hay hắt hơi cần dùng khăn tay hoặc giấy che miệng và mũi lại.
– Nên dùng khẩu trang (loại có màng lọc virus) thường xuyên khi đến các địa điểm công cộng như xe buýt, siêu thị, nhà sách…
– Hạn chế đi du lịch tới những nơi có tiền sử phát bệnh SARS.
Ngoài ra chúng ta cần ăn uống đầy đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý và tập thể dục đều đặn , giữ cho cơ thể khỏe mạnh và tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể.
Do hiện nay chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, cách điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng, dự phòng bội nhiễm và hỗ trợ hô hấp. Thêm vào đó, các thuốc kháng virus tỏ ra ít có hiệu quả, vì thế mọi người cần nâng cao ý thức bản thân đề phòng dịch bệnh có khả năng bùng phát trong dịp chuyển mùa này.
